Aanmelding VGVZ Symposium en ALV 23 juni 2025
De inschrijving voor het symposium en de ALV is gesloten, het maximum aantal deelnemers is bereikt.
Terugblik VGVZ Symposium 23 juni 2025
Op maandag 23 juni kwamen 130 geestelijk verzorgers bijeen in Utrecht voor het jaarlijkse VGVZ Symposium: ‘De wereld verandert, wat betekent dit voor geestelijk verzorgers en hun opleiding’. Bij de opening nodigde dagvoorzitter Gaby Jacobs ons uit de grootste verandering in het eigen werk te delen. Daarop werden uiteenlopende ontwikkelingen genoemd, zoals zingeving, personeelstekort, zorg thuis en toenemende aandacht voor professionals. Vervolgens gingen drie sprekers op interactieve wijze in op vragen en uitdagingen die er liggen en wat dit betekent voor de opleiding van toekomstige geestelijk verzorgers. Daarbij was volop ruimte voor ontmoeting en uitwisseling.
Iris Wierstra, promovenda Universiteit voor Humanistiek, deelde in haar bijdrage “Eén vak, meerdere verhalen: over levensbeschouwing en professionaliteit in de opleidingen geestelijke verzorging” de uitkomsten van haar onderzoek. Ze ziet binnen de gv-opleidingen 5 discoursen over de rol van levensbeschouwing in de professionaliteit van geestelijk verzorgers. Dit zijn Levensbeschouwelijke zorg, Interlevensbeschouwelijke zorg, Traditie-specifieke zorg, Neutrale zorg en Maatschappelijk engagement. Iris roept op tot een kritische dialoog met elkaar: wat voor beroep willen we zijn?
Edwin van der Zande, onderzoeker en onderwijscoördinator Titus Brandsma Instituut en hoofddocent Waardenbewuste Professionalisering (Hogeschool Utrecht – IvOO), verkende in zijn bijdrage “Leiderschap tonen is handelen vanuit je bronnen” de organisatorische competentie van het vak zoals beschreven in de beroepsstandaard, door te focussen op leiderschap en levensoriëntatie. Edwin ging dieper in op waardenbewuste professionalisering en stelde ons de vraag “Welke geestelijk verzorger wil ik zijn in deze samenleving”?
De bijdrage van Karin Seijdell (docent levensbeschouwing en geestelijk verzorger) had als titel “Leren begeleiden in zingeving: van eigen talent naar gedeelde praktijk”. Zij verkende de didactische kant van geestelijke verzorging: hoe maak je zingeving leerbaar, tastbaar en toepasbaar? Zij stond onder andere stil bij de toenemende vraag aan geestelijk verzorgers om scholing te geven en welke rol daar bij past. In groepjes verkenden we onze eigen ervaring en uitdagingen met het geven van scholing.
Panelgesprek
Na de lunch vormden Iris, Edwin en Karin samen met Ralf Smeets (directeur VGVZ) en Godelieve Pieper (voorzitter SKGV) een panel. Aan de hand van stellingen ingebracht door groepjes deelnemers, gingen zij met elkaar en met de zaal in gesprek. Zo ontstond een uitwisseling over de ontwikkeling van een basis beroepsprofiel met mogelijkheid tot specialisaties en de ambitie dat geestelijke verzorging over 5 jaar algemeen bekend is. Ook stonden we stil bij de stelling dat geestelijk verzorgers zich meer moeten profileren als waardegedreven ondernemers.
Tot slot droeg VGVZ onderwijscommissie-voorzitter Marc Rietveld de opbrengsten uit het ‘Onderwijsplan zingeving in zorg en sociaal domein’ over aan Gaby Jacobs en Jorika Baarda namens de Kenniswerkplaats Zingeving en Geestelijke Verzorging thuis.
Presentaties
Hieronder vind je de bijdragen van de verschillende sprekers:
– De opening met veranderingen in het eigen werkveld, door dagvoorzitter Gaby Jacobs;
– De bijdrage van Iris Wierstra;
– De bijdrage van Edwin van der Zande;
– De bijdrage van Karin Seijdell;
– De ingebrachte vragen en stellingen voor de paneldiscussie.
Expired: Oproep VGVZ Research Award en VGVZ Onderzoeksfonds
Kandidaten voor de jaarlijkse VGVZ Research Award en voor een bijdrage uit het VGVZ Onderzoeksfonds voor wetenschappelijke / vakinhoudelijke activiteiten op het gebied van de geestelijke verzorging, kunnen zich tot maandag 26 mei 2025 melden. Ook kan iemand worden voorgedragen.
VGVZ Research Award
De VGVZ verleent sinds 2014 jaarlijks een Award aan een onderzoeker die een bijzondere wetenschappelijke of vakinhoudelijke prestatie heeft geleverd op het vakgebied van de geestelijke verzorging in Nederland. Meer informatie over de criteria en procedure en het aanmeldformulier vind je op deze pagina.
VGVZ Onderzoeksfonds
Het Fonds is eveneens ingesteld door de VGVZ. Onderzoekers kunnen meedingen naar de jaarlijkse bijdrage uit het Onderzoeksfonds. De VGVZ subsidieert activiteiten die de wetenschappelijke reflectie op de geestelijke verzorging bevorderen. Meer informatie over criteria en procedure en het aanmeldformulier staat op deze pagina.
Reageer vóór 26 mei 2025
Onderzoekers worden van harte uitgenodigd mee te dingen naar de Award of naar een bijdrage uit het Fonds. Ook is het mogelijk iemand voor te dragen.
Aanvragen worden beoordeeld door de Commissie Wetenschap van de VGVZ. Het ingevulde formulier kan tot maandag 26 mei 2025 gemaild worden naar commissiewetenschap@vgvz.nl. De Award en bijdrage vanuit het Fonds, wordt uitgereikt op de jaarlijkse ledenvergadering van de VGVZ op 23 juni a.s.
Terugblik VGVZ Open Platform 14 april 2025
Op maandag 14 april namen ruim 50 geestelijk verzorgers deel aan het VGVZ Open Platform. Thema van de middag was de hermeneutische competentie van geestelijk verzorgers: het vermogen om actuele levenservaringen te verbinden met zingevende bronnen en tradities.
Dit blijkt, zowel naar de inhoud daarvan als in de uitvoering, een uitdaging. De diverse opleidingen in ons land en het werkveld verschillen in definiëring. En het is niet eenvoudig om in onze pluraal levensbeschouwelijke tijd te spreken over bronnen en tradities. Immers: welke en van wie? Bovendien is een geestelijk verzorger in levensbeschouwelijk opzicht niet kleurloos en heeft ook een eigen levensbeschouwing. Hoe interfereert dat met de overtuiging van de gesprekspartner?
Inleiding Theo van Leeuwen
Aan het begin van de middag werden we aan het denken gezet door Theo van Leeuwen. Hij promoveerde onlangs op dit onderwerp onder de titel What layer are we on?. Het boek is hier te bestellen.
In het kader van zijn onderzoek analyseerde Theo van Leeuwen gesprekken tussen cliënten en 7 protestant-christelijke geestelijk verzorgers uit zes verschillende ziekenhuizen. Ook interviewde hij deze geestelijk verzorgers over hun vakopvatting en gedachten over hermeneutische communicatie.
De uitkomsten van het onderzoek geven geestelijke verzorgers concrete handreikingen om met mensen van verschillende levensbeschouwelijke achtergronden in gesprek te raken over hun levensbeschouwelijke en existentiële situatie. Belangrijke elementen daarin zijn de verschillende lagen van betekenis, het gebruik van metaforische taal en de bijdrage van de gesprekspartner.
De presentatie van Theo van Leeuwen vind je hier.
Uitwisseling in groepen
Vervolgens gingen we in twee rondes in groepjes uiteen, waarbij er ruimte was om met elkaar casussen te delen over situaties waarin het als geestelijk verzorger wel of juist niet lukte om de hermeneutische competentie toe te passen, en waar het spannend werd. Tijdens de onderlinge uitwisseling werd ingegaan op o.a. de betekenis van hermeneutiek (wat verstaan we daar nu onder); waar vinden we de verhalen die herkenbaar zijn voor een groter publiek in deze seculiere maatschappij; wat is de rol van de geestelijk verzorger in zingeving en spiritualiteit en welke rol hebben collega’s daarin.
Wanneer het traject voor de ontwikkeling van de nieuwe beroepsstandaard start, zal de input van deze middag meegenomen worden.
VGVZ Open Platform
Het Open Platform kende een levendige, leerzame en inspirerende uitwisseling. Het Open Platform wordt twee keer per jaar georganiseerd. Het volgende Open Platform vindt plaats op maandag 10 november 2025.
Lesmateriaal Spelen met ethiek 2025
Naar aanleiding van de ledendag werkveld Ziekenhuizen januari ’25 heeft Sandra Lem haar lesmateriaal beschikbaar gesteld voor iedereen. Haar team heeft in Máxima MC zich ingezet om ethiek training te richten op vooral het aanleren van basisvaardigheden, zoals zelfreflectie (mentaliserend coachen) en het leren toepassen van morele taal. Experience-based zijn deze werkvormen het meest getoetst op de doelgroep verpleegkundigen. Ze richten zich op de volgende vaardigheden en leerdoelen:
- Startpunt van ethiek is gevoel: leren voelen in zichzelf wat er wringt (zelfreflectie). Benoemen dat een situatie gevoelens oproept van bijvoorbeeld onmacht, verdriet, boosheid etc., dat is soms lastig in een wereld waarin objectiviteit en evidence-based kennis de boventoon voert.
- Vervolgens taal geven om te benoemen wat er moreel gezien op het spel staat (taal geven aan wat je voelt). De taal van waarden, normen en van overtuigingen. Welke waarde staat er voor jou op het spel? Wat wil je graag nastreven maar is niet mogelijk? Zit daar een overtuiging of een oordeel achter?
- Leren dat ethiek en uitwisselen hierover een belangrijke functie heeft, iets is wat onbewust altijd een grote rol speelt. Ethiek draagt vooral bij aan goede zelfzorg, iets wat bij zorgmedewerkers ook vaak achter blijft: gevoel van onmacht en frustratie wordt genegeerd, ‘we kunnen het toch niet veranderen’, maar dat gevoel blijft, schiet in de onderstroom en gaat groeien, etteren soms.
- Het allerbelangrijkste van ethiekscholing, is dat het een gevoel van plezier en verbinding Ethiek kan ook luchtig zijn, fijn met elkaar te delen, verbindend, bevorderd de groepsdynamiek door uit te wisselen over zaken die er echt toe doen (terug naar de basis).
- Een leuke ervaringsgerichte scholing zorgt voor positieve mond-tot-mond reclame en is daarmee een belangrijk visitekaartje voor je vakgroep!
Werkvormen:
- Waardencirkel → Twee bestanden, de een met de kaarten om te printen en uit te knippen. Het andere bestand geeft uitleg over de achtergrond en het gebruik van de kaarten.
- Waardenrollenspel → Eén bestand met uitleg en verschillende varianten.
- Ren je rot met waarden → Twee bestanden, de eerste met de kaarten om in A3 te printen. Het waardenspel bestand bevat de toelichting.
- Waardenlijst (ontwikkeld door het team Zingeving en Zorgethiek van Máxima MC) → dit hulpstuk is altijd handig voor werkvormen, maar vooral voor moreel beraden of morele casuïstiekbespreking.
Heb je vragen over de werkvormen? Kan je wat hulp gebruiken bij ‘out-of-the-box’ werkvormen voor scholingen? Kan je team een train-de-trainer gebruiken? Neem dan contact op met Sandra Lem via https://sandralem.nl/ of via sandra.lem@mmc.nl
Verslag Radendag 2025: licht op alle unieke werkvelden
Op maandag 17 februari vond de jaarlijkse Radendag plaats, waarbij bijna 25 leden van een sector- of werkveldraad aanwezig waren. Het werd een middag vol hernieuwde ontmoetingen, verbinding en inspiratie.
Ralf Smeets – directeur – nam alle leden eerst mee door de ontwikkelingen van de vereniging sinds we een jaar geleden op deze manier bij elkaar zaten. Met als hoogtepunt en blik op de toekomst een kennismaking met de nieuwe en voltallige staf van de VGVZ.
Astrid van Dam – stafmedewerker – vertelde over de mogelijkheden voor het organiseren van een tweejaarlijks evenement door elke raad en de ondersteuning die daarbij vanuit de staf kan worden geleverd. Alle bijbehorende documenten, waaronder een handleiding voor het organiseren van evenementen, zijn geactualiseerd en staan nu op de website van sectoren en werkvelden.
Na de pauze was het podium beschikbaar voor de aanwezige werkveldraden. We hadden hen gevraagd iets te vertellen of laten zien over de unieke aspecten van geestelijke verzorging binnen hun werkveld. Dat leverde een bonte mix op van woord en beeld tot theatrale beleving aan toe. En we hebben zeven nieuwe sleutelwoorden om dit mooie vak te omschrijven: schatzoekers, spiegels, ruimte, ankers, geestkracht, jezelf zijn en klaarstaan!
We danken iedereen voor hun bijdrage en kijken nu al uit naar een kennismaking met de unieke rituelen van alle sectoren tijdens de volgende Radendag in 2026.
Expired: Vacature bestuursleden – VGVZ
De beroepsvereniging van geestelijk verzorgers VGVZ zoekt per 23 juni 2025 leden voor het strategisch bestuur van de vereniging, een vrijwilligerstaak die ertoe doet. Reiskostenvergoeding en secretariële ondersteuning faciliteren de inzet.
Bestuursleden
Jaarverslag SING 2024
We zijn alweer aardig op weg in 2025, maar het is nog niet te laat om ook even terug te kijken naar 2024. Via de link vind je het jaarverslag met daarin de hoogtepunten van de SING in het afgelopen jaar. Op naar een nog mooier 2025!
Verslag 1e Symposium Joodse sectorraad
De Joodse sector van de VGVZ is jarenlang niet actief geweest. Dit werd als een gemis ervaren door geestelijke verzorgers met een Joodse achtergrond.
De gebeurtenissen op 7 oktober 2023 en de nasleep hiervan, hebben ertoe geleid dat er meer behoefte is bij Joodse geestelijk verzorgers om samen te komen.
Recent zijn nieuwe leden aangetreden in de sectorraad, waaronder:
Rabbijn S. Katz , rabbijn Daniël van Praag en Monique Ratheiser.
Op 22 januari organiseerde de sectorraad haar eerste symposium in het Sinai Centrum. Meer dan 20 deelnemers genoten van een inspirerend en gevarieerd programma.
- Opperrabbijn B. Jacobs sprak over de gevolgen van 7 okt op de Joodse gemeenschap.
- Rabbijn S. Katz verzorgde een lezing over de unieke rol en bijdrage van geestelijk verzorgers.
- Psychotherapeut Yvonne Merkies gaf een waardevolle presentatie over het omgaan met angsten.
- Daarnaast gaf het Joods politiewerk een update over de situatie rondom de veiligheid van de Joodse gemeenschap in Nederland.
- Ralf Smeets, directeur van de VGVZ, deelde belangrijke informatie over het recht van patiënten op geestelijke verzorging.
- En tenslotte gaf dhr. B. Oude Engberink een uiteenzetting over de uitdagingen van het Joodse leven buiten Amsterdam.
Verslag symposium en ALV
Op 25 november beleefde we een inspirerende dag met de presentatie van Frans Huizenga over de architectuur van verenigingen en in de middag onze ledenvergadering. De presentatie gaf ons veel inzicht in de manier waarop we effectief met ieders rol kunnen omgaan en hoe we de VGVZ willen vormgeven.
In de ledenvergadering heeft het interim-bestuur het beleid met de leden gedeeld, onder andere door te laten zien wat de vereniging voor de leden doet, welke externe contacten er worden onderhouden (p.5 van het beleid) en hoe we na een moeilijke verenigingsjaar vooruit kunnen kijken. In dat kader kon het in juni afgetreden bestuur ook gedechargeerd worden nu er financiële helderheid geschapen is.
De dag eindigde met een kleinschalige housewarming van ons nieuwe kantoor in Zeist. Veel van onze leden hebben de dag als motiverend ervaren en we zijn blij dat we in deze positieve sfeer vooruit kunnen kijken.
In de ledenvergadering heeft het interim-bestuur het beleid met de leden gedeeld, onder andere door te laten zien wat de vereniging voor de leden doet, welke externe contacten er worden onderhouden (p.5 van het beleid) en hoe we na een moeilijke verenigingsjaar vooruit kunnen kijken. In dat kader kon het in juni afgetreden bestuur ook gedechargeerd worden nu er financiële helderheid geschapen is.
De dag eindigde met een kleinschalige housewarming van ons nieuwe kantoor in Zeist. Veel van onze leden hebben de dag als motiverend ervaren en we zijn blij dat we in deze positieve sfeer vooruit kunnen kijken.