Op maandag 14 april namen ruim 50 geestelijk verzorgers deel aan het VGVZ Open Platform. Thema van de middag was de hermeneutische competentie van geestelijk verzorgers: het vermogen om actuele levenservaringen te verbinden met zingevende bronnen en tradities.

Dit blijkt, zowel naar de inhoud daarvan als in de uitvoering, een uitdaging. De diverse opleidingen in ons land en het werkveld verschillen in definiëring. En het is niet eenvoudig om in onze pluraal levensbeschouwelijke tijd te spreken over bronnen en tradities. Immers: welke en van wie? Bovendien is een geestelijk verzorger in levensbeschouwelijk opzicht niet kleurloos en heeft ook een eigen levensbeschouwing. Hoe interfereert dat met de overtuiging van de gesprekspartner?

Inleiding Theo van Leeuwen

Aan het begin van de middag werden we aan het denken gezet door Theo van Leeuwen. Hij promoveerde onlangs op dit onderwerp onder de titel What layer are we on?. Het boek is hier te bestellen.

In het kader van zijn onderzoek analyseerde Theo van Leeuwen gesprekken tussen cliënten en 7 protestant-christelijke geestelijk verzorgers uit zes verschillende ziekenhuizen. Ook interviewde hij deze geestelijk verzorgers over hun vakopvatting en gedachten over hermeneutische communicatie.

De uitkomsten van het onderzoek geven geestelijke verzorgers concrete handreikingen om met mensen van verschillende levensbeschouwelijke achtergronden in gesprek te raken over hun levensbeschouwelijke en existentiële situatie. Belangrijke elementen daarin zijn de verschillende lagen van betekenis, het gebruik van metaforische taal en de bijdrage van de gesprekspartner.

De presentatie van Theo van Leeuwen vind je hier.

Uitwisseling in groepen

Vervolgens gingen we in twee rondes in groepjes uiteen, waarbij er ruimte was om met elkaar casussen te delen over situaties waarin het als geestelijk verzorger wel of juist niet lukte om de hermeneutische competentie toe te passen, en waar het spannend werd. Tijdens de onderlinge uitwisseling werd ingegaan op o.a. de betekenis van hermeneutiek (wat verstaan we daar nu onder); waar vinden we de verhalen die herkenbaar zijn voor een groter publiek in deze seculiere maatschappij; wat is de rol van de geestelijk verzorger in zingeving en spiritualiteit en welke rol hebben collega’s daarin.

Wanneer het traject voor de ontwikkeling van de nieuwe beroepsstandaard start, zal de input van deze middag meegenomen worden.

VGVZ Open Platform

Het Open Platform kende een levendige, leerzame en inspirerende uitwisseling. Het Open Platform wordt twee keer per jaar georganiseerd. Het volgende Open Platform vindt plaats op maandag 10 november 2025.