1. Wettelijk kader geestelijke verzorging
A. Zorginstellingen
De wettelijke basis voor geestelijke verzorging in zorginstellingen
Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (VWS, 2016): zelftest ‘‘val ik onder de Wkkgz?’‘
Hebben geestelijk verzorgers toegang tot het Elektronisch Patiënten Dossier?: notitie stafbureau VGVZ.
Rapport palliatieve zorg op maat (NZa, 2017): rapport palliatieve zorg op maat.
Kamerbrief Palliatieve Zorg (2016): Kamerbrief.
Zijn er normen voor de omvang van geestelijke verzorging in een zorginstelling?
B. Overheid(sorganen)
De wettelijke basis voor geestelijke verzorging en overheid(sorganen)
C. GV Thuis
Geestelijke Verzorging in de thuissituatie is sterk in ontwikkeling. Hier vind je een overzicht van veel gestelde vragen.
De deelwerkgroep Praktijkcriteria en Voorwaarden heeft adviestarieven vastgesteld die gehanteerd kunnen worden in het kader van de subsidieregeling Geestelijke Verzorging in de thuissituatie: Tarieven
Kamerbrief minister De Jonge (VWS over geestelijke verzorging/levensbegeleiding
De wettelijke basis voor geestelijke verzorging in de eerste lijn
Geestelijke verzorging in de eerste lijn in het regeerakkoord en in het parlement. Een overzicht dat afkomstig is uit: Charlotte Molenaar, Geestelijke zorg als onderdeel van een integrale benadering in de extramurale zorg. Projectplan 2018-2022.
2. Financiering van extramurale geestelijke verzorging
Vanaf 1 januari 2019 maakt een nieuwe subsidieregeling de inzet van geestelijk verzorgers in de thuissituatie mogelijk. Eerder publiceerden we al een factsheet met uitleg over de regeling. Hierop is nu een vervolg met aanvullende informatie.
Veel gestelde vragen i.v.m subsidiemogelijkheden GV in de thuissituatie.
Geestelijke Verzorging in de WMO Starterspakket.
Handreiking financiering palliatieve zorg (IKNL, 2018): handreiking.
Handreiking financiering palliatieve zorg (IKNL, 2019). Door de kamerbrief wordt deze handreiking op het punt van ‘geestelijke verzorging’ in 2.2.3 en 4.2.3. herschreven. Zodra deze tekst bekend is wordt deze hier vermeld.: handreiking
Informatie over de financiering van palliatieve zorg (VWS, 2017): informatiekaart.
Geestelijke begeleiding in de palliatieve zorg thuis, knelpunten en verbetervoorstellen (Agora, 2016): publicatie ‘De wereld van trage vragen’ en de samenvatting.
3. Wat kan geestelijke verzorging bieden?
Indicaties GV eerstelijnszorg Professionals
Indicaties GV eerstelijnszorg Patiënten cliënten
Beroepsprofiel geestelijk verzorger, op p. 7 en 8 (VGVZ, 2015): beroepsstandaard.
De noodzaak van geestelijke verzorging in de palliatieve fase thuis (VGVZ werkgroep Palliatieve GV, 2016): document.
Evidence-based indicatoren voor kwalitatief goede spirituele zorg en manieren om deze te meten (Health Care Chaplaincy Network, 2016): kwaliteitsindicatoren spirituele zorg.
Werken aan mentaal welbevinden (Actiz en Reliëf, 2010): brochure.
4. Richtlijnen en standaarden met verwijzingen naar geestelijke verzorging
A. Oncologie en Palliatie
Richtlijn Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase (IKNL, 2018). Geautoriseerd door de VGVZ.
Detecteren behoefte psychosociale zorg bij patiënten met kanker (IKNL, geautoriseerd door VGVZ, 2017): richtlijn.
Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland (IKNL en Palliactief, geautoriseerd door VGVZ, 2017): kwaliteitskader.
Totstandkoming van dit kwaliteitskader (Pallium, 2017): artikel.
Zorgmodule Palliatieve Zorg (ZonMw, 2015): zorgmodule.
Handreiking ‘Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen (2014).
B. GGZ
Generieke module Herstelondersteuning (Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz, 2017): module.
Concept-richtlijn ‘Levensbeëindiging op verzoek bij patiënten met een psychiatrische aandoening’ (reactie VGVZ, september 2017): commentaarrapport. De nieuwe richtlijn werd in het eerste kwartaal van 2018 verwacht, maar is op dit moment nog niet beschikbaar.
C. Verpleeghuiszorg
Zorgstandaard Dementie (Zorginstituut, 2020). Geautoriseerd door de VGVZ.
Er is de complete Zorgstandaard , een korte Publieksversie en Aanbevelingen en indicatoren (voor professionals).
Kwaliteitskader verpleeghuiszorg (Zorginstituut, 2017): kwaliteitskader.
Kwaliteitsstandaard levensvragen ouderen (Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen, 2015): kwaliteitsstandaard.
Behandelprogramma Geriatrische oncologische revalidatie (reactie namens VGVZ door werkveldraad Verpleeg- en Verzorgingshuizen, maart 2016): feedback op concept behandelprogramma. De nieuwe richtlijn wordt medio 2018 verwacht.
D. Rampen en crises
Psychosociale hulp bij rampen en crises (o.a. Kenniscentrum Impact, 2017): inventarisatie rollen en taken.
Handreiking geestelijke verzorging bij rampen (Kenniscentrum Impact, 2011): rampenspirit.
Rampenspirit kennen en gekend worden.
Rampenspirit Quicklist voor geestelijk verzorgers.
E. Evidence based
Adviesrapport ‘Zonder context geen bewijs, over de illusie van evidence-based practice in de zorg’ (Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, 2017): adviesrapport.
F. Zingeving en levensvragen
Zingeving in zorg, de mens centraal (ZonMw, 2016): signalement.
Kwaliteitsstandaard levensvragen ouderen (Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen, 2015): kwaliteitsstandaard.
Signalement ‘Moet alles wat kan?’ Vragen rond medische beslissingen bij het begin en einde van het leven (ZonMw, 2013): signalement.
‘Niet alles wat kan, hoeft’ Passende zorg in de laatste levensfase (KNMG, 2015)
voor verdere informatie kunt u terecht op: https://www.knmg.nl/advies-richtlijnen/dossiers/niet-alles-wat-kan-hoeft.htm
5. Rechtspositie
Handleiding Functiewaardering volgens het systeem van FWG (Werkgroep VGVZ i.s.m. FBZ, 2015): handleiding.
Actiemogelijkheden bij reorganisatie, bezuiniging of dreigend functieverlies: notitie stafbureau VGVZ.
Advies bij dreigend banenverlies, voorbereiding op mogelijke veranderingen in de organisatie (FBZ): handreiking.
Indienen van een scholingsverzoek bij de werkgever: checklist en tips.
Handreiking bij het indienen van een scholingsverzoek: handreiking.
Mogelijkheden bij afwijzing van scholingsverzoek: vervolgstappen.
Bovenstaande documenten zijn opgesteld door de FBZ voor werknemers in ziekenhuizen, maar ook voor anderen nuttig.
Extra informatie rondom de rechtspositie is te vinden op de site van FBZ (o.a bij Publicaties en Mijn vragen).
6. Beleid VGVZ
Meerjarenbeleidsplan 2018-2022 (vastgesteld door bestuur VGVZ, 2018): meerjarenbeleidsplan
Eindnota Regiegroep Toekomstig bestel geestelijke verzorging (april 2013): eindnota.
VGVZ-cahiers 4 ‘Amtelijke Binding’ (VGVZ, 2010): cahier.