1. Wettelijk kader geestelijke verzorging

A. Zorginstellingen

De wettelijke basis voor geestelijke verzorging in zorginstellingen

Kwaliteitsborging Geestelijke verzorging in de zorg.

Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (VWS, 2016): zelftest ‘‘val ik onder de Wkkgz?’

Hebben geestelijk verzorgers toegang tot het Elektronisch Patiënten Dossier?: notitie stafbureau VGVZ.

B. Overheid

De wettelijke basis voor geestelijke verzorging en overheid(sorganen)

C. GV Thuis

De wettelijke basis voor GV Thuis.

Geestelijke Verzorging in de thuissituatie is sterk in ontwikkeling. Hier vind je een overzicht van veel gestelde vragen.

De deelwerkgroep Praktijkcriteria en Voorwaarden heeft adviestarieven vastgesteld die gehanteerd kunnen worden in het kader van de subsidieregeling Geestelijke Verzorging in de thuissituatie: de tarieven voor 2023 vind je hier. Vanaf 2024 geldt er een uniform uurtarief. De argumentatie daarvoor vind je hier. De tarieven voor 2024 vind je hier.


2. Financiering van geestelijke verzorging thuis

De subsidieregeling voor de inzet van geestelijk verzorgers in de thuissituatie is verlengd tot en met 31 december 2026. VWS onderzoekt op welke wijze geestelijke verzorging vanaf 1 januari 2027 gefinancierd kan worden. De verlenging en wijziging in de (subsidie) Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is gepubliceerd in de Staatscourant van 24 oktober 2023.

Veel gestelde vragen i.v.m subsidiemogelijkheden GV in de thuissituatie.

Geestelijke Verzorging in de WMO (2018) Starterspakket.

Handreiking financiering palliatieve zorg.


3. Wat kan geestelijke verzorging bieden?

Beroepsprofiel geestelijk verzorger, op p. 7 en 8: van de beroepsstandaard VGVZ

Indicaties GV eerstelijnszorg_Professionals

Indicaties GV eerstelijnszorg_Patienten_clienten

Website Geestelijkeverzorging.nl


4. Richtlijnen en standaarden met verwijzingen naar geestelijke verzorging

A. Oncologie en Palliatie

Richtlijnen op website Palliaweb.
Hieronder een aantal voor de VGVZ belangrijke richtlijnen:

Richtlijn Proactieve zorgplanning in de palliatieve fase. De richtlijn is te vinden op Pallialine en de samenvatting staat op PalliArts.

Richtlijn Rouw in de palliatieve fase (2022).

Richtlijn palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking (2022).

Richtlijn Palliatieve sedatie (IKNL, 2022). Geautoriseerd door de VGVZ.

Richtlijn Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase (IKNL, 2018). Geautoriseerd door de VGVZ.

Richtlijn Detecteren behoefte psychosociale zorg bij patiënten met kanker (IKNL, geautoriseerd door VGVZ, 2017). De VGVZ streeft naar aanpassing van de Lastmeter.

Kwaliteitsstandaard psychosociale zorg bij somatische ziekte (Kennisinstituut FMS, 2019). Niet geautoriseerd door de VGVZ.

Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland (IKNL en Palliactief, geautoriseerd door VGVZ, 2017).

Visie palliatieve zorg in de huisartsenzorg (NHG,2020)

Handreiking Palliatieve zorg thuis (2019). Uitwerking van het kwaliteitskader Palliatieve Zorg voor wijkverpleegkundigen en verzorgenden.

Handreiking Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen (KNMG en V&VN, 2014)

B. GGZ

Rapport Zingeving en psychische hulpverlening (2021), AKWA GGZ.

Generieke module Herstelondersteuning (Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz, 2017).

Richtlijn Levensbeëindiging op verzoek bij patiënten met een psychiatrische aandoening (Ned. Vereniging voor Psychiatrie, 2018).

C. Verpleeghuiszorg

Zorgstandaard Dementie (Zorginstituut, 2020). Geautoriseerd door de VGVZ.
Er is de complete Zorgstandaard , een korte Publieksversie en Aanbevelingen en indicatoren (voor professionals).

Behandelprogramma Geriatrische oncologische revalidatie (IKNL, 2018).

Kwaliteitskader verpleeghuiszorg (Zorginstituut, 2017).

Kwaliteitsstandaard levensvragen ouderen (Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen, 2015).

Brochure Werken aan mentaal welbevinden (Actiz en Reliëf, 2010).

D. Rampen en crises

Rampenspirit – handreiking voor geestelijk verzorgers. Wat te doen als geestelijk verzorger in de voorfase van een ramp en tijdens een ramp (quicklist). Voor communicatie in de nafase van een ramp is een e-module ontwikkeld (ARQ Kenniscentrum Impact, 2019).

Psychosociale hulp bij rampen en crises- Inventarisatie rollen en taken van betrokken partijen (Kenniscentrum Impact, 2014).

Rampenspirit – zorg voor de geest (Kenniscentrum Impact, 2011).

E. Rapporten breder maatschappelijk kader

Trendanalyse Palliatieve Zorg (2020) beschrijft ontwikkelingen en impact op het veld van PZ voor de komende tien jaar.

(Samenleven) is meer dan overleven– breder kijken en kiezen in tijden van Corona (Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, 2020).

Adviesrapport Zonder context geen bewijs, over de illusie van evidence-based practice in de zorg (Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, 2017).

Zingeving in zorg, de mens centraal (Signalement van ZonMw, 2016).

‘Moet alles wat kan?’ Vragen rond medische beslissingen bij het begin en einde van het leven (Signalement van ZonMw, 2013).

‘Niet alles wat kan, hoeft’ Passende zorg in de laatste levensfase (KNMG, 2015).

F. Richtlijnen voor geestelijk verzorgers

Belangrijkste richtlijn is de Beroepsstandaard.

Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling en gebruik van het afwegingskader.

Arbeidsrechtelijke informatie: FBZ.


5. Rechtspositie

Handleiding Functiewaardering volgens het systeem van FWG (Werkgroep VGVZ i.s.m. FBZ, 2015): handleiding.

Informatie met betrekking tot de functietitel: Geestelijk Verzorger.

Actiemogelijkheden bij reorganisatie, bezuiniging of dreigend functieverlies: Notitie stafbureau VGVZ.

De VGVZ is collectief aangesloten bij de FBZ, vakbond voor zorgprofessionals. Op hun website vind je veel informatie, bijvoorbeeld over functiewaardering, scholing en rechtshulp. Ook alle geldende CAO’s voor de gezondheidszorg zijn hier te vinden.


6. Beleid VGVZ

Meerjarenbeleidsplan 2022-2026 (vastgesteld door bestuur VGVZ, 2022).

Onderzoeksagenda (Commissie Wetenschap VGVZ, 2021): Startversie Landelijke Onderzoeksagenda GV. Valideringsonderzoek dat aan de Onderzoeksagenda ten grondslag ligt, uitgevoerd onder de beroepsgroep: Valideringsonderzoek.

Onderwijsplan Zingeving in Zorg en Sociaal domein (VGVZ, 2020) Onderwijsplan.

Strategisch Communicatieplan GV Thuis (VGVZ, 2020) Strategisch communicatieplan.

Eindnota Regiegroep Toekomstig bestel geestelijke verzorging (april 2013).

VGVZ-cahiers 4 ‘Ambtelijke Binding’ (VGVZ, 2010): Cahier.