Op 14 september heeft collega Nico van der Leer aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht met succes zijn proefschrift “Zinvolle zorg in het verpleeghuis en de rol van de geestelijk verzorger” verdedigd. Uitgangspunt van zijn studie is dat zorg en zin met elkaar samenhangen, hoe deze samenhang er in de zorgpraktijk uit ziet heeft hij kwalitatief-empirisch onderzocht.
De VGVZ heeft in de afgelopen dagen meerdere vragen gekregen van geestelijk verzorgers en ook van organisaties met als thema: wat kan en mag een geestelijk verzorger nu wel en niet doen? Daarvoor is een richtlijn opgesteld. Met deze richtlijn wil de VGVZ inzicht geven hoe te handelen in tijden van Corona/COVID-19. Deze richtlijn kan in de komende tijd aangepast worden.
Hier vind je altijd de laatste versie. Vragen hierover kun je richten aan corona@vgvz.nl.
Amsterdam/Groningen, 27 maart 2020
De Protestantse Theologische Universiteit Amsterdam en Groningen heeft dr. Erik Olsman (1980) benoemd tot universitair hoofddocent Geestelijke Verzorging.
“Met Olsman haalt de PThU een gedreven wetenschapper en enthousiaste docent in huis. Daarnaast heeft Olsman veel ervaring als geestelijk verzorger in de psychiatrie en palliatieve zorg. Die combinatie stelt Olsman in staat om het profiel van Geestelijke Verzorging aan de PThU verder vorm te geven en zichtbaar te maken”, aldus een verheugde prof. dr. Mechteld Jansen, rector van de PThU.
Over Erik Olsman
Dr. Olsman studeerde cum laude af in de theologie en promoveerde in de medische ethiek. Hij beschikt over ruime ervaring in onderzoek en onderwijs aan het Leids Universitair Medisch Centrum, Amsterdam Universitair Medisch Centrum en de Vrije Universiteit. Zijn werk aan de academie combineert hij met de functie van geestelijk verzorger in een hospice. Eerder werkte hij als geestelijk verzorger in de geestelijke gezondheidszorg. De synode van de Protestantse kerk heeft ingestemd met deze benoeming.
Erik Olsman: “Juist in een periode als deze zie je het belang van geestelijke verzorging. Er spelen zoveel grote vragen in dit vak: ‘Waarom krijg ik dit virus?’ ‘Nu mijn zoon niet meer op bezoek komt, waarom zou ik mijn bed dan nog uitkomen?’ Geestelijk verzorgers laten zich raken door zulke zingevingsvragen. Dat kan opluchting geven: de ander voelt zich in haar worsteling gezien voelt en durft weer te hopen op een toekomst. Maar er zijn ook andere effecten van geestelijke verzorging, die ik met anderen, met behulp van wetenschappelijke methoden, laat zien. Geestelijk verzorgers van de toekomst verstaan niet alleen hun ambacht goed, maar kennen ook wetenschappelijke methoden. Bovendien weten ze zich gedragen door hun eigen zingeving of geloof. Daar draag ik graag aan bij!”
De benoeming van Erik Olsman gaat in per 1 juni 2020.
Over de PThU en Geestelijke Verzorging
De Protestantse Theologische Universiteit leidt theologen op die betrokken zijn op kerk en samenleving. Deze theologen worden predikant in een kerk, pionier ergens in de samenleving, of geestelijk verzorger. Binnen het vak Geestelijke Verzorging aan de PThU is een nauwe samenwerking met justitie, krijgsmacht, ziekenhuizen, GGZ en andere zorginstellingen. Zo kunnen studenten die geestelijk verzorger willen worden in verschillende contexten ervaring opdoen.
In verband met de snelle verspreiding van de Corona-epidemie hierbij een bericht voor alle geestelijk verzorgers.
Hoe zelf te handelen in het contact met patiënten / cliënten?
Volg in de eerste plaats de richtlijnen van het RIVM en de GGD in je eigen regio. Volg daarnaast ook de richtlijnen en aanwijzingen van je eigen instelling (indien van toepassing).
De LinkedIn-groep van de VGVZ kun je gebruiken voor onderlinge uitwisseling, bijvoorbeeld van manieren voor contact met cliënten / patiënten ondanks de fysieke beperkingen.
Inzet GV op landelijk niveau?
De VGVZ staat in contact met de landelijke werkgroep Geestelijke verzorging bij rampen, in de persoon van Marjo van Bergen. Op dit moment is er nog geen sprake van landelijke actie, maar gezien de ontwikkelingen kan dat snel veranderen. Ons bereiken berichten dat op verschillende plaatsen al wel nagedacht en actie ondernomen wordt m.b.t. de Corona crisis.
Het zou goed zijn als wij als beroepsgroep een groep van geestelijk verzorgers paraat hebben om er in de brede zin van het woord te zijn als de situatie daarom vraagt.
Daarvoor willen we hierbij geestelijk verzorgers oproepen die (vrijwillig) beschikbaar zijn.
Oproep
We willen nu graag twee dingen inventariseren:
Stuur dan voor 16 maart een mail met je naam, woonplaats en werkplek naar corona@vgvz.nl. Je krijgt dan verder bericht van Marjo van Bergen of ondergetekende.
Vervolg
Als er nieuwe ontwikkelingen zijn i.v.m de Corona-epidemie en de inzet van geestelijk verzorgers hierbij, dan melden we dat steeds in aparte Nieuwsberichten.
Met hartelijke collegiale groet,
Moritz Pfähler, voorzitter VGVZ
Nieuwsbericht van de Commissie Wetenschap VGVZ:
Geachte wetenschappers,
Graag maak ik U attent op de jaarlijkse VGVZ Award en op het VGVZ Fonds voor wetenschappelijke / vakinhoudelijke activiteiten op het gebied van de geestelijke verzorging. Tot en met donderdag 1 april 2020 kunnen kandidaten meedingen. Ook kan iemand worden voorgedragen. In de bijlagen treft U voor zowel Award als Fonds de aanvraagformulieren en de procedure aan. Graag zien wij de aanvraag vergezeld gaan van een korte motivatie.
De Award is ingesteld door de VGVZ en is bestemd voor een onderzoeker / promovendus die een bijzondere wetenschappelijke of vakinhoudelijke prestatie heeft geleverd op het vakgebied van de geestelijke verzorging in Nederland. Dit kan o.a. een veelbelovend lopend promotieonderzoek zijn. Doel is de aanmoediging van wetenschappelijke en vakinhoudelijke prestaties die het beroep ten goede komen. Aan de ‘Award’ is een geldbedrag verbonden van 1.000 euro, vrij te besteden aan eigen onderzoek. De ’Award’ wordt uitgereikt op de jaarlijkse ledenvergadering en symposium van de VGVZ.
Het Fonds is eveneens ingesteld door de VGVZ. Het is de eerste plaats bedoeld voor een bijdrage aan het onderzoek van promovendi op het vakgebied van de geestelijke verzorging. Ook onderzoeken die niet gericht zijn op een promotie komen echter in aanmerking. Per kalenderjaar is maximaal € 2.000,- aan uit te keren subsidies beschikbaar, die verdeeld kunnen worden in 2 toekenningen van 1.000 euro of 4 toekenningen van 500 euro.
Onderzoekers worden van harte uitgenodigd mee te dingen naar de Award of naar een bijdrage uit het fonds. Mogelijk kent U promovendi of andere onderzoekers die hiervoor naar Uw mening in aanmerking komen.
Aanvragen worden beoordeeld door de Commissie Wetenschap van de VGVZ. Sluitingsdatum 1 april 2020 t.a.v. de secretaris, richart.huijzer@radboudumc.nl
Meer informatie in de bijlagen:
Aanvraagformulier Research Award VGVZ 2020
Award procedure 2020
Fonds aanvraagformulier 2020
Fonds procedure 2020
Met vriendelijke groet,
dr. Richart Huijzer
Secretaris Commissie Wetenschap VGVZ
Op 10 januari j.l is oud-collega Ben van Remmerden (67) overleden. Ben was een markante collega. Hij heeft lang gewerkt bij Medisch Centrum Leeuwarden, en was inmiddels een paar jaar met pensioen. Voor de VGVZ is hij ook van betekenis geweest, door zijn inbreng op diverse ledenvergaderingen en met name door het stimuleren van de oprichting van een professioneel stafbureau.
We herinneren ons met respect zijn gedrevenheid.
Ons bereikte het verdrietige bericht dat collega Lutske Harmsma op 6 december is overleden. Lutske was lid van de werkveldraad eerstelijns geestelijke verzorging, en heeft zich de afgelopen jaren bijzonder ingezet om geestelijke verzorging thuis mogelijk te maken in Friesland. Zij deed dat op haar eigen bescheiden en tegelijk zeer doortastende manier. Lutske is maar 60 jaar geworden.
Het project ‘Als niet alles is wat het lijkt’, waarin de nieuwe richtlijn ‘zingeving en spiritualiteit in de palliatieve zorg’ in een aantal zorgorganisaties is geïmplementeerd, heeft de ZonMW Parel gewonnen! Bij deze implementaties zijn verschillende geestelijk verzorgers betrokken geweest, waarbij o.a. Joep van de Geer een rol had in de algehele opzet van het project. In het project vormden geestelijk verzorgers een implementatieduo met een primaire zorgverlener en zijn primaire zorgverleners getraind in het verlenen van spirituele (basis)zorg aan patiënten, cliënten, bewoners etc. Gedurende deze implementatie is er gebruik gemaakt van een speciaal ontwikkelde digitale leerwerkplaats, waarin zorgverleners zelf met deze thematiek aan de slag konden.
v.l.n.r. Thijs Hoogeveen, geestelijk verzorger, Henk Smid, directeur ZonMw, An Reyners, hoogleraar Palliatieve Geneeskunde, Hennita Schoonheim, Netwerk Palliatieve Zorg, Evelien Rondhuis kwartiermaker project. Fotograaf: Glenn van Kamperdijk.
Het implementatietraject geeft op verschillende plekken mooie en verrassende resultaten. In het UMCG (één van de deelnemende organisaties) gaat het in de patiëntenzorg (volgens zorgverleners) om een verbetering van de kwaliteit van het contact (aandacht) en een betere begeleiding van patiënten, waardoor patiënten zich meer gezien en gehoord voelen en beter ondersteund worden in het vinden van zin, betekenis, kracht, moed, steun en troost. Tegelijkertijd lijkt deze verbetering meer werkplezier en (hernieuwde) motivatie op te leveren bij verpleegkundigen en draagt dit samen met de geboden ruimte voor de eigen kwetsbaarheid en levensbeschouwing vermoedelijk ook bij aan de (geestelijke) gezondheid van medewerkers. Dit geldt ook voor de teamontwikkeling die plaats vindt, waarbij er meer verbondenheid en teamgevoel is ontstaan. Het project lijkt zo ook een betere samenwerking te bevorderen en zorgt voor een veiliger en meer open cultuur binnen de afdeling
Het traject en de digitale leerwerkplaats zal landelijk beschikbaar worden, zodat deze ook door andere geïnteresseerde organisaties en afdelingen kan worden geïmplementeerd.
Heeft u vragen over dit project, mail dan naar: zingeving@consortiumligare.nl
Meer informatie:
https://www.zonmw.nl/nl/actueel/parelprojecten/parel-voor-zingeving-in-de-palliatieve-zorg/
https://mediator.zonmw.nl/mediator-38/leren-praten-over-levensvragen/
https://www.viaa.nl/leerwerkplaats/
Een inkijkje in de digitale leerwerkplaats is hier te vinden (vanaf sheet 16):
De politie heeft Emilie van de Wijer onlangs benoemd tot korps geestelijk verzorger. Ze gaat een team van geestelijk verzorgers vormen ter begeleiding
van politiemensen bij zingevingsvragen, ethische vragen en existentiële vragen die opkomen in en door het politiewerk.
Met de inrichting van geestelijke verzorging beschikt straks elke politie-eenheid over een eigen geestelijk verzorger.
Het is momenteel nog niet mogelijk te solliciteren naar de functie van geestelijk verzorger bij de politie. Zodra er vacatures worden opengesteld, wordt dit gemeld via de beroepsvereniging.
Voor het bestuur van de VGVZ is Emilie een goede bekende. Ze notuleert al enkele jaren naar volle tevredenheid de bestuursvergaderingen. Veel succes gewenst bij deze passende en uitdagende stap!
(Klik hier voor het persbericht van de politie.)
Door de Algemene Ledenvergadering, op maandag 24 juni aansluitend aan het symposium, werd Moritz Pfähler benoemd tot voorzitter van de VGVZ. Moritz (39) werkt bij de Reinier de Graaf groep in Delft en omgeving en is ook actief in het ontwikkelen van geestelijke verzorging in de thuissituatie.
Bestuur en stafbureau zijn erg blij met de komst van Moritz en zien uit naar een goede samenwerking.
