Nieuws

Direct gesprekken aanvragen met een geestelijk verzorger in de thuissituatie

Iedereen die met ziekte, verlies of kwetsbaarheid te maken krijgt kan vragen hebben als: Wat betekent dit voor mij? Hoe kan ik verder? Waar ontleen ik kracht aan? Vanaf nu kan iedereen die over deze levensvragen wil praten bellen naar 085 004 3063 om gesprekken met een geestelijk verzorger thuis aan te vragen. Ook zorgverleners kunnen naar dit nieuwe nummer doorverwijzen.

Voor onderstaande groepen wordt een aantal gesprekken vergoed:

• thuiswonenden van 50 jaar en ouder
• mensen met een ongeneeslijke aandoening en hun naasten
• kinderen en jongeren t/m 18 jaar die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten

Vraag een gesprek aan

Het landelijk nummer is: 085 004 3063 (lokaal tarief). Na het intoetsen van een postcode wordt u doorverbonden met een regionaal contactpunt.

Ook nu, in tijden van corona, zijn gesprekken thuis mogelijk. Er wordt gewerkt volgens de richtlijnen van het RIVM.

Meer informatie over levensvragen: www.geestelijkeverzorging.nl/levensvragen

Het juni-nummer van TGV is voor een groot deel gewijd aan hoe geestelijk verzorgers zijn omgegaan met de corona-crisis.

Als voorproefje alvast twee artikelen: Afscheidsrituelen in tijden van corona  (Joanna Wojtkowiak en Esli Jongen), en een column van collega Marieke Schoenmakers.

Een samenhangende benadering voor het hele dementietraject, vanuit het perspectief van personen met dementie en hun mantelzorgers. Dat is de kern van de nieuwe Zorgstandaard Dementie, die vandaag is gepresenteerd. De Zorgstandaard ondersteunt hiermee dementienetwerken om hun dementiezorg te verbeteren, persoonsgericht en integraal. Het Zorginstituut heeft de Zorgstandaard Dementie geautoriseerd nadat meer dan 20 partijen deze hebben onderschreven. Daaronder vertegenwoordigers van zorgorganisaties, cliënten en mantelzorgers en de zorgverzekeraars, en vele beroepsorganisaties. De Zorgstandaard Dementie 2020 vervangt die uit 2013.

‘Wij hebben nu een heldere visie ontwikkeld op persoonsgerichte en integrale zorg voor personen met dementie én mantelzorgers’, vertelt Robbert Huijsman, voorzitter van de werkgroep. ‘Kern daarvan is het mensbeeld in plaats van het ziektebeeld: zo lang mogelijk méns zijn en regie houden, met gezamenlijke besluitvorming en respect voor de eigen wensen en behoeften van de unieke persoon, ook bij gevorderde dementie.’

Juiste hulp op juiste moment

Die visie is doorvertaald naar alle fasen van het dementietraject, van de niet-pluisfase tot en met de stervensfase en de nazorg voor mantelzorgers, opdat de juiste persoon de juiste hulp op het juiste moment kan geven.  Huijsman: ‘De integraliteit hebben we verder doorontwikkeld op de niveaus van professional, organisatie en stelsel, met hoekstenen zoals één zorgleefplan, casemanagement en gecoördineerde netwerkzorg. Uiteindelijk zijn we gekomen tot 25 concrete aanbevelingen voor wat goede dementiezorg en -ondersteuning is. Ook hebben we 12 kwaliteitsindicatoren benoemd. Die zijn overigens niet verplicht maar alle betrokken partijen hebben die omarmd als hulpmiddel voor leren en verbeteren.’

Gezamenlijkheid

De focus van de Zorgstandaard Dementie ligt op het wat en waarom van persoonsgerichte en integrale zorg, niet op het wie en hoe. Projectleider Rinske Boomstra: ‘Die uitwerking van wie en hoe hoort thuis in richtlijnontwikkeling en regionale zorgprogrammering. Daar liggen ook de prestaties, contractering en eventuele verantwoording. Met deze Zorgstandaard Dementie geven we vooral een verbindende visie en een perspectief om het hele dementietraject te kunnen verbeteren. En het mooie is dat we hem echt in gezamenlijkheid hebben ontwikkeld.’

Zingeving essentieel thema

Tim van Iersel van de Landelijke Vereniging voor Geestelijk Verzorgers (VGVZ): ‘Dementie beïnvloedt hoe iemand in het leven staat, wat hij of zij belangrijk vindt en wat nog zin geeft in het leven. Wij zijn daarom blij met deze nieuwe Zorgstandaard, waarin zingeving een essentieel thema is en er aandacht is voor ethische dilemma’s. De VGVZ onderschrijft de Zorgstandaard van harte, omdat ze erop vertrouwt dat het de zorg voor mensen met dementie en hun naasten verbetert en hen daarmee helpt het leven zinvol te blijven vormgeven. Daarom brengt de VGVZ deze Zorgstandaard onder haar leden onder de aandacht en stimuleren we samenwerking met andere beroepsgroepen. Want alleen samen kunnen we goede en zinvolle zorg voor mensen met dementie en hun naasten realiseren.’

Kennisdossiers

De herziening van de Zorgstandaard Dementie vond plaats als onderdeel van het praktijkverbeterprogramma Dementiezorg voor Elkaar. Dat programma ondersteunt dementienetwerken ook bij de implementatie van de aanbevelingen en ontwikkelt daarvoor kennisdossiers. De Zorgstandaard Dementie is ontwikkeld volgens de Aqua-leidraad voor kwaliteitsstandaarden.

De belangrijkste veranderingen:

• Duidelijke positionering van persoonsgericht (model van Kitwood) en integraal (het regenboogmodel van Valentijn);
• Samenhangende benadering van het hele dementietraject, van zorg én ondersteuning voor mensen met dementie en hun naasten;
• Aandacht voor mensen met een migratie-achtergrond en jonge mensen met dementie;
• 25 concrete aanbevelingen en 12 (niet verplichtende) kwaliteitsindicatoren (structuur, proces en uitkomst);
• Breed draagvlak: meer dan 20 beroeps- en belangenorganisaties, ook betrokken geweest bij de totstandkoming, onderschrijven de Zorgstandaard Dementie;
• Veel compacter

De Zorgstandaard Dementie 2020 en de bijbehorende publieksversie van Alzheimer Nederland zijn in te zien en te downloaden op http://zorgstandaarddementie.nl.

De VGVZ heeft in de afgelopen dagen meerdere vragen gekregen van geestelijk verzorgers en ook van organisaties met als thema: wat kan en mag een geestelijk verzorger nu wel en niet doen? Daarvoor is een richtlijn opgesteld. Met deze richtlijn wil de VGVZ inzicht geven hoe te handelen in tijden van Corona/COVID-19. Deze richtlijn kan in de komende tijd aangepast worden.

Hier vind je altijd de laatste versie. Vragen hierover kun je richten aan corona@vgvz.nl.

In verband met de snelle verspreiding van de Corona-epidemie hierbij een bericht voor alle geestelijk verzorgers.

Hoe zelf te handelen in het contact met patiënten / cliënten?
Volg in de eerste plaats de richtlijnen van het RIVM en de GGD in je eigen regio. Volg daarnaast ook de richtlijnen en aanwijzingen van je eigen instelling (indien van toepassing).
De LinkedIn-groep van de VGVZ kun je gebruiken voor onderlinge uitwisseling, bijvoorbeeld van manieren voor contact met cliënten / patiënten ondanks de fysieke beperkingen.

Inzet GV op landelijk niveau?
De VGVZ staat in contact met de landelijke werkgroep Geestelijke verzorging bij rampen, in de persoon van Marjo van Bergen. Op dit moment is er nog geen sprake van landelijke actie, maar gezien de ontwikkelingen kan dat snel veranderen. Ons bereiken berichten dat op verschillende plaatsen al wel nagedacht en actie ondernomen wordt m.b.t. de Corona crisis.
Het zou goed zijn als wij als beroepsgroep een groep van geestelijk verzorgers paraat hebben om er in de brede zin van het woord te zijn als de situatie daarom vraagt.
Daarvoor willen we hierbij geestelijk verzorgers oproepen die (vrijwillig) beschikbaar zijn.

Oproep
We willen nu graag twee dingen inventariseren:

1. Waar in den lande er al actie ondernomen wordt door geestelijk verzorgers i.v.m de Corona-epidemie, wat en door wie, zodat we zicht krijgen op praktijken en mogelijkheden, en die ook kunnen delen;
2. Wie lokaal bereid, beschikbaar en inzetbaar zijn, mocht er een beroep op ons gedaan worden. Ben je ervaren geestelijk verzorger en inzetbaar in het geval van een gecoördineerde landelijke of regionale actie?

Stuur dan voor 16 maart een mail met je naam, woonplaats en werkplek naar corona@vgvz.nl. Je krijgt dan verder bericht van Marjo van Bergen of ondergetekende.

Vervolg
Als er nieuwe ontwikkelingen zijn i.v.m de Corona-epidemie en de inzet van geestelijk verzorgers hierbij, dan melden we dat steeds in aparte Nieuwsberichten.

Met hartelijke collegiale groet,
Moritz Pfähler, voorzitter VGVZ

Nieuwsbericht van de Commissie Wetenschap VGVZ:

Geachte wetenschappers,

Graag maak ik U attent op de jaarlijkse VGVZ Award en op het VGVZ Fonds voor wetenschappelijke / vakinhoudelijke activiteiten op het gebied van de geestelijke verzorging. Tot en met donderdag 1 april 2020 kunnen kandidaten meedingen. Ook kan iemand worden voorgedragen. In de bijlagen treft U voor zowel Award als Fonds de aanvraagformulieren en de procedure aan. Graag zien wij de aanvraag vergezeld gaan van een korte motivatie.

De Award is ingesteld door de VGVZ en is bestemd voor een onderzoeker /  promovendus die een bijzondere wetenschappelijke of vakinhoudelijke prestatie heeft geleverd op het vakgebied van de geestelijke verzorging in Nederland. Dit kan o.a. een veelbelovend lopend promotieonderzoek zijn. Doel is de aanmoediging van wetenschappelijke en vakinhoudelijke prestaties die het beroep ten goede komen. Aan de ‘Award’ is een geldbedrag verbonden van 1.000 euro, vrij te besteden aan eigen onderzoek. De ’Award’ wordt uitgereikt op de jaarlijkse ledenvergadering en symposium van de VGVZ.

Het Fonds is eveneens ingesteld door de VGVZ. Het is de eerste plaats bedoeld voor een bijdrage aan het onderzoek van promovendi op het vakgebied van de geestelijke verzorging. Ook onderzoeken die niet gericht zijn op een  promotie komen echter in aanmerking. Per kalenderjaar is maximaal € 2.000,- aan uit te keren subsidies beschikbaar, die verdeeld kunnen worden in 2 toekenningen van 1.000 euro of 4 toekenningen van 500 euro.

Onderzoekers worden van harte uitgenodigd mee te dingen naar de Award of naar een bijdrage uit het fonds. Mogelijk kent U promovendi of andere onderzoekers die hiervoor naar Uw mening in aanmerking komen.

Aanvragen worden beoordeeld door de Commissie Wetenschap van de VGVZ. Sluitingsdatum 1 april 2020  t.a.v. de secretaris, richart.huijzer@radboudumc.nl

Meer informatie in de bijlagen:
Aanvraagformulier Research Award VGVZ 2020
Award procedure 2020
Fonds aanvraagformulier 2020
Fonds procedure 2020

Met vriendelijke groet,

dr. Richart Huijzer
Secretaris Commissie Wetenschap VGVZ

Op 10 januari j.l is oud-collega Ben van Remmerden (67) overleden. Ben was een markante collega. Hij heeft lang gewerkt bij Medisch Centrum Leeuwarden, en was inmiddels een paar jaar met pensioen. Voor de VGVZ is hij ook van betekenis geweest, door zijn inbreng op diverse ledenvergaderingen en met name door het stimuleren van de oprichting van een professioneel stafbureau.
We herinneren ons met respect zijn gedrevenheid.

Het project ‘Als niet alles is wat het lijkt’, waarin de nieuwe richtlijn ‘zingeving en spiritualiteit in de palliatieve zorg’ in een aantal zorgorganisaties is geïmplementeerd, heeft de ZonMW Parel gewonnen! Bij deze implementaties zijn verschillende geestelijk verzorgers betrokken geweest, waarbij o.a. Joep van de Geer een rol had in de algehele opzet van het project. In het project vormden geestelijk verzorgers een implementatieduo met een primaire zorgverlener en zijn primaire zorgverleners getraind in het verlenen van spirituele (basis)zorg aan patiënten, cliënten, bewoners etc. Gedurende deze implementatie is er gebruik gemaakt van een speciaal ontwikkelde digitale leerwerkplaats, waarin zorgverleners zelf met deze thematiek aan de slag konden.

v.l.n.r. Thijs Hoogeveen, geestelijk verzorger, Henk Smid, directeur ZonMw, An Reyners, hoogleraar Palliatieve Geneeskunde, Hennita Schoonheim, Netwerk Palliatieve Zorg, Evelien Rondhuis kwartiermaker project. Fotograaf: Glenn van Kamperdijk.

Het implementatietraject geeft op verschillende plekken mooie en verrassende resultaten. In het UMCG (één van de deelnemende organisaties) gaat het in de patiëntenzorg (volgens zorgverleners) om een verbetering van de kwaliteit van het contact (aandacht) en een betere begeleiding van patiënten, waardoor patiënten zich meer gezien en gehoord voelen en beter ondersteund worden in het vinden van zin, betekenis, kracht, moed, steun en troost. Tegelijkertijd lijkt deze verbetering meer werkplezier en (hernieuwde) motivatie op te leveren bij verpleegkundigen en draagt dit samen met de geboden ruimte voor de eigen kwetsbaarheid en levensbeschouwing vermoedelijk ook bij aan de (geestelijke) gezondheid van medewerkers. Dit geldt ook voor de teamontwikkeling die plaats vindt, waarbij er meer verbondenheid en teamgevoel is ontstaan. Het project lijkt zo ook een betere samenwerking te bevorderen en zorgt voor een veiliger en meer open cultuur binnen de afdeling

Het traject en de digitale leerwerkplaats zal landelijk beschikbaar worden, zodat deze ook door andere geïnteresseerde organisaties en afdelingen kan worden geïmplementeerd.

Heeft u vragen over dit project, mail dan naar: zingeving@consortiumligare.nl

Meer informatie:
https://www.zonmw.nl/nl/actueel/parelprojecten/parel-voor-zingeving-in-de-palliatieve-zorg/
https://mediator.zonmw.nl/mediator-38/leren-praten-over-levensvragen/
https://www.viaa.nl/leerwerkplaats/

Een inkijkje in de digitale leerwerkplaats is hier te vinden (vanaf sheet 16):

Sinds begin 2019 zijn steeds meer geestelijk verzorgers actief in de thuissituatie, via de Netwerken Palliatieve Zorg en de Centra voor Levensvragen, die op veel plekken worden vormgegeven. Deze manier van werken is nieuw, voor zowel geestelijk verzorgers als voor de coördinatoren van de Netwerken Palliatieve Zorg. Gaandeweg blijkt dit veel vragen op te leveren. De meest gestelde vragen staan nu online. Deze zijn thematisch gerangschikt. Zo vind je er antwoord op vragen rondom de opstart van een Centrum voor Levensvragen, de kwaliteitseisen waar geestelijk verzorgers in de eerste lijn aan moeten voldoen, informatie over financiering, bij-en nascholing voor professionals en vrijwilligers door geestelijk verzorgers, en nog een aantal andere thema’s.

Gaandeweg zal deze pagina worden aangevuld met nieuwe veel gestelde vragen. Mocht je zelf een vraag hebben die niet beantwoord wordt, dan kun je contact opnemen met de projectleider, Robert Koorneef. Binnen 14 dagen zal de vraag dan beantwoord op de site staan, als het een veel gestelde vraag betreft.

Door de Algemene Ledenvergadering, op maandag 24 juni aansluitend aan het symposium, werd Moritz Pfähler benoemd tot voorzitter van de VGVZ. Moritz (39) werkt bij de Reinier de Graaf groep in Delft en omgeving en is ook actief in het ontwikkelen van geestelijke verzorging in de thuissituatie.

Bestuur en stafbureau zijn erg blij met de komst van Moritz en zien uit naar een goede samenwerking.