Terugblik VGVZ Symposium 23 juni 2025
Op maandag 23 juni kwamen 130 geestelijk verzorgers bijeen in Utrecht voor het jaarlijkse VGVZ Symposium: ‘De wereld verandert, wat betekent dit voor geestelijk verzorgers en hun opleiding’. Bij de opening nodigde dagvoorzitter Gaby Jacobs ons uit de grootste verandering in het eigen werk te delen. Daarop werden uiteenlopende ontwikkelingen genoemd, zoals zingeving, personeelstekort, zorg thuis en toenemende aandacht voor professionals. Vervolgens gingen drie sprekers op interactieve wijze in op vragen en uitdagingen die er liggen en wat dit betekent voor de opleiding van toekomstige geestelijk verzorgers. Daarbij was volop ruimte voor ontmoeting en uitwisseling.
Iris Wierstra, promovenda Universiteit voor Humanistiek, deelde in haar bijdrage “Eén vak, meerdere verhalen: over levensbeschouwing en professionaliteit in de opleidingen geestelijke verzorging” de uitkomsten van haar onderzoek. Ze ziet binnen de gv-opleidingen 5 discoursen over de rol van levensbeschouwing in de professionaliteit van geestelijk verzorgers. Dit zijn Levensbeschouwelijke zorg, Interlevensbeschouwelijke zorg, Traditie-specifieke zorg, Neutrale zorg en Maatschappelijk engagement. Iris roept op tot een kritische dialoog met elkaar: wat voor beroep willen we zijn?
Edwin van der Zande, onderzoeker en onderwijscoördinator Titus Brandsma Instituut en hoofddocent Waardenbewuste Professionalisering (Hogeschool Utrecht – IvOO), verkende in zijn bijdrage “Leiderschap tonen is handelen vanuit je bronnen” de organisatorische competentie van het vak zoals beschreven in de beroepsstandaard, door te focussen op leiderschap en levensoriëntatie. Edwin ging dieper in op waardenbewuste professionalisering en stelde ons de vraag “Welke geestelijk verzorger wil ik zijn in deze samenleving”?
De bijdrage van Karin Seijdell (docent levensbeschouwing en geestelijk verzorger) had als titel “Leren begeleiden in zingeving: van eigen talent naar gedeelde praktijk”. Zij verkende de didactische kant van geestelijke verzorging: hoe maak je zingeving leerbaar, tastbaar en toepasbaar? Zij stond onder andere stil bij de toenemende vraag aan geestelijk verzorgers om scholing te geven en welke rol daar bij past. In groepjes verkenden we onze eigen ervaring en uitdagingen met het geven van scholing.
Panelgesprek
Na de lunch vormden Iris, Edwin en Karin samen met Ralf Smeets (directeur VGVZ) en Godelieve Pieper (voorzitter SKGV) een panel. Aan de hand van stellingen ingebracht door groepjes deelnemers, gingen zij met elkaar en met de zaal in gesprek. Zo ontstond een uitwisseling over de ontwikkeling van een basis beroepsprofiel met mogelijkheid tot specialisaties en de ambitie dat geestelijke verzorging over 5 jaar algemeen bekend is. Ook stonden we stil bij de stelling dat geestelijk verzorgers zich meer moeten profileren als waardegedreven ondernemers.
Tot slot droeg VGVZ onderwijscommissie-voorzitter Marc Rietveld de opbrengsten uit het ‘Onderwijsplan zingeving in zorg en sociaal domein’ over aan Gaby Jacobs en Jorika Baarda namens de Kenniswerkplaats Zingeving en Geestelijke Verzorging thuis.
Presentaties
Hieronder vind je de bijdragen van de verschillende sprekers:
– De opening met veranderingen in het eigen werkveld, door dagvoorzitter Gaby Jacobs;
– De bijdrage van Iris Wierstra;
– De bijdrage van Edwin van der Zande;
– De bijdrage van Karin Seijdell;
– De ingebrachte vragen en stellingen voor de paneldiscussie.
Expired: Oproep VGVZ Research Award en VGVZ Onderzoeksfonds
Kandidaten voor de jaarlijkse VGVZ Research Award en voor een bijdrage uit het VGVZ Onderzoeksfonds voor wetenschappelijke / vakinhoudelijke activiteiten op het gebied van de geestelijke verzorging, kunnen zich tot maandag 26 mei 2025 melden. Ook kan iemand worden voorgedragen.
VGVZ Research Award
De VGVZ verleent sinds 2014 jaarlijks een Award aan een onderzoeker die een bijzondere wetenschappelijke of vakinhoudelijke prestatie heeft geleverd op het vakgebied van de geestelijke verzorging in Nederland. Meer informatie over de criteria en procedure en het aanmeldformulier vind je op deze pagina.
VGVZ Onderzoeksfonds
Het Fonds is eveneens ingesteld door de VGVZ. Onderzoekers kunnen meedingen naar de jaarlijkse bijdrage uit het Onderzoeksfonds. De VGVZ subsidieert activiteiten die de wetenschappelijke reflectie op de geestelijke verzorging bevorderen. Meer informatie over criteria en procedure en het aanmeldformulier staat op deze pagina.
Reageer vóór 26 mei 2025
Onderzoekers worden van harte uitgenodigd mee te dingen naar de Award of naar een bijdrage uit het Fonds. Ook is het mogelijk iemand voor te dragen.
Aanvragen worden beoordeeld door de Commissie Wetenschap van de VGVZ. Het ingevulde formulier kan tot maandag 26 mei 2025 gemaild worden naar commissiewetenschap@vgvz.nl. De Award en bijdrage vanuit het Fonds, wordt uitgereikt op de jaarlijkse ledenvergadering van de VGVZ op 23 juni a.s.
Terugblik VGVZ Open Platform 14 april 2025
Op maandag 14 april namen ruim 50 geestelijk verzorgers deel aan het VGVZ Open Platform. Thema van de middag was de hermeneutische competentie van geestelijk verzorgers: het vermogen om actuele levenservaringen te verbinden met zingevende bronnen en tradities.
Dit blijkt, zowel naar de inhoud daarvan als in de uitvoering, een uitdaging. De diverse opleidingen in ons land en het werkveld verschillen in definiëring. En het is niet eenvoudig om in onze pluraal levensbeschouwelijke tijd te spreken over bronnen en tradities. Immers: welke en van wie? Bovendien is een geestelijk verzorger in levensbeschouwelijk opzicht niet kleurloos en heeft ook een eigen levensbeschouwing. Hoe interfereert dat met de overtuiging van de gesprekspartner?
Inleiding Theo van Leeuwen
Aan het begin van de middag werden we aan het denken gezet door Theo van Leeuwen. Hij promoveerde onlangs op dit onderwerp onder de titel What layer are we on?. Het boek is hier te bestellen.
In het kader van zijn onderzoek analyseerde Theo van Leeuwen gesprekken tussen cliënten en 7 protestant-christelijke geestelijk verzorgers uit zes verschillende ziekenhuizen. Ook interviewde hij deze geestelijk verzorgers over hun vakopvatting en gedachten over hermeneutische communicatie.
De uitkomsten van het onderzoek geven geestelijke verzorgers concrete handreikingen om met mensen van verschillende levensbeschouwelijke achtergronden in gesprek te raken over hun levensbeschouwelijke en existentiële situatie. Belangrijke elementen daarin zijn de verschillende lagen van betekenis, het gebruik van metaforische taal en de bijdrage van de gesprekspartner.
De presentatie van Theo van Leeuwen vind je hier.
Uitwisseling in groepen
Vervolgens gingen we in twee rondes in groepjes uiteen, waarbij er ruimte was om met elkaar casussen te delen over situaties waarin het als geestelijk verzorger wel of juist niet lukte om de hermeneutische competentie toe te passen, en waar het spannend werd. Tijdens de onderlinge uitwisseling werd ingegaan op o.a. de betekenis van hermeneutiek (wat verstaan we daar nu onder); waar vinden we de verhalen die herkenbaar zijn voor een groter publiek in deze seculiere maatschappij; wat is de rol van de geestelijk verzorger in zingeving en spiritualiteit en welke rol hebben collega’s daarin.
Wanneer het traject voor de ontwikkeling van de nieuwe beroepsstandaard start, zal de input van deze middag meegenomen worden.
VGVZ Open Platform
Het Open Platform kende een levendige, leerzame en inspirerende uitwisseling. Het Open Platform wordt twee keer per jaar georganiseerd. Het volgende Open Platform vindt plaats op maandag 10 november 2025.
Expired: Vacature bestuursleden – VGVZ
De beroepsvereniging van geestelijk verzorgers VGVZ zoekt per 23 juni 2025 leden voor het strategisch bestuur van de vereniging, een vrijwilligerstaak die ertoe doet. Reiskostenvergoeding en secretariële ondersteuning faciliteren de inzet.
Bestuursleden
Vertrek Karin Seijdell
Per 1 juli zal Karin Seijdell uit dienst gaan als communicatie-en beleidsmedewerker van de VGVZ. Na ruim 5 jaar komt er daarmee een einde aan haar dienstverband met de vereniging. Karin vervulde de functie van communicatie-en beleidsmedewerker en was in de periode van januari tot oktober 2023 interim-directeur. Zij blijft werkzaam als geestelijk verzorger en blijft daarmee ook lid van de vereniging. Op de ALV van maandag 24 juni is zij aanwezig en is er mogelijkheid om na de ALV afscheid van haar te nemen als staflid. 
Expired: Vacature Protestantse Sectorraad
De Protestantse Sectorraad VGVZ zoekt naar nieuwe en vooral ook jongere Protestantse leden voor haar Sectorraad. Dit is van belang voor de toekomst van de Protestantse Sectorraad. In verband met pensionering van de huidige voorzitter wordt er gezocht naar kandidaten voor de functie van voorzitter en penningmeester. Interesse? Je kunt contact opnemen met de huidige voorzitter Anja Bruijkers, acbruijkers@gmail.com M 06-27 35 05 22.
Open Platform april 2022: Competentieprofiel en beroepsstandaard
Op 4 april was er een goedbezocht Open Platform. Thema’s: het competentieprofiel van de geestelijk verzorger van de toekomst en de beroepsstandaard. De discussie geeft voeding voor het meerjarenbeleidsplan van de VGVZ.
Uitgewerkte input, impressie van het open platform.
Zorg goed voor jezelf
Speciaal voor geestelijk verzorgers heeft vereniging Reliëf een leaflet met een Oase aan zelfzorgtips gemaakt: Ontspannen, Afstemming met collega’s, Spiritualiteit en Emoties.
Van harte ondersteund door de VGVZ.
Ook de FBZ, vakbond voor zorgprofessionals, biedt een aantal handreikingen om mentaal en fysiek fit te blijven. Zo zijn er flyers voor de VVT en de gehandicaptenzorg.
Dr. Erik Olsman nieuwe universitair hoofddocent Geestelijke Verzorging PThU
De Protestantse Theologische Universiteit Amsterdam en Groningen heeft dr. Erik Olsman (1980) benoemd tot universitair hoofddocent Geestelijke Verzorging.
“Met Olsman haalt de PThU een gedreven wetenschapper en enthousiaste docent in huis. Daarnaast heeft Olsman veel ervaring als geestelijk verzorger in de psychiatrie en palliatieve zorg. Die combinatie stelt Olsman in staat om het profiel van Geestelijke Verzorging aan de PThU verder vorm te geven en zichtbaar te maken”, aldus een verheugde prof. dr. Mechteld Jansen, rector van de PThU.
Over Erik Olsman
Dr. Olsman studeerde cum laude af in de theologie en promoveerde in de medische ethiek. Hij beschikt over ruime ervaring in onderzoek en onderwijs aan het Leids Universitair Medisch Centrum, Amsterdam Universitair Medisch Centrum en de Vrije Universiteit. Zijn werk aan de academie combineert hij met de functie van geestelijk verzorger in een hospice. Eerder werkte hij als geestelijk verzorger in de geestelijke gezondheidszorg. De synode van de Protestantse kerk heeft ingestemd met deze benoeming.
Erik Olsman: “Juist in een periode als deze zie je het belang van geestelijke verzorging. Er spelen zoveel grote vragen in dit vak: ‘Waarom krijg ik dit virus?’ ‘Nu mijn zoon niet meer op bezoek komt, waarom zou ik mijn bed dan nog uitkomen?’ Geestelijk verzorgers laten zich raken door zulke zingevingsvragen. Dat kan opluchting geven: de ander voelt zich in haar worsteling gezien voelt en durft weer te hopen op een toekomst. Maar er zijn ook andere effecten van geestelijke verzorging, die ik met anderen, met behulp van wetenschappelijke methoden, laat zien. Geestelijk verzorgers van de toekomst verstaan niet alleen hun ambacht goed, maar kennen ook wetenschappelijke methoden. Bovendien weten ze zich gedragen door hun eigen zingeving of geloof. Daar draag ik graag aan bij!”
De benoeming van Erik Olsman gaat in per 1 juni 2020.
Over de PThU en Geestelijke Verzorging
De Protestantse Theologische Universiteit leidt theologen op die betrokken zijn op kerk en samenleving. Deze theologen worden predikant in een kerk, pionier ergens in de samenleving, of geestelijk verzorger. Binnen het vak Geestelijke Verzorging aan de PThU is een nauwe samenwerking met justitie, krijgsmacht, ziekenhuizen, GGZ en andere zorginstellingen. Zo kunnen studenten die geestelijk verzorger willen worden in verschillende contexten ervaring opdoen.