Een samenhangende benadering voor het hele dementietraject, vanuit het perspectief van personen met dementie en hun mantelzorgers. Dat is de kern van de nieuwe Zorgstandaard Dementie, die vandaag is gepresenteerd. De Zorgstandaard ondersteunt hiermee dementienetwerken om hun dementiezorg te verbeteren, persoonsgericht en integraal. Het Zorginstituut heeft de Zorgstandaard Dementie geautoriseerd nadat meer dan 20 partijen deze hebben onderschreven. Daaronder vertegenwoordigers van zorgorganisaties, cliënten en mantelzorgers en de zorgverzekeraars, en vele beroepsorganisaties. De Zorgstandaard Dementie 2020 vervangt die uit 2013.

‘Wij hebben nu een heldere visie ontwikkeld op persoonsgerichte en integrale zorg voor personen met dementie én mantelzorgers’, vertelt Robbert Huijsman, voorzitter van de werkgroep. ‘Kern daarvan is het mensbeeld in plaats van het ziektebeeld: zo lang mogelijk méns zijn en regie houden, met gezamenlijke besluitvorming en respect voor de eigen wensen en behoeften van de unieke persoon, ook bij gevorderde dementie.’

Juiste hulp op juiste moment

Die visie is doorvertaald naar alle fasen van het dementietraject, van de niet-pluisfase tot en met de stervensfase en de nazorg voor mantelzorgers, opdat de juiste persoon de juiste hulp op het juiste moment kan geven.  Huijsman: ‘De integraliteit hebben we verder doorontwikkeld op de niveaus van professional, organisatie en stelsel, met hoekstenen zoals één zorgleefplan, casemanagement en gecoördineerde netwerkzorg. Uiteindelijk zijn we gekomen tot 25 concrete aanbevelingen voor wat goede dementiezorg en -ondersteuning is. Ook hebben we 12 kwaliteitsindicatoren benoemd. Die zijn overigens niet verplicht maar alle betrokken partijen hebben die omarmd als hulpmiddel voor leren en verbeteren.’

Gezamenlijkheid

De focus van de Zorgstandaard Dementie ligt op het wat en waarom van persoonsgerichte en integrale zorg, niet op het wie en hoe. Projectleider Rinske Boomstra: ‘Die uitwerking van wie en hoe hoort thuis in richtlijnontwikkeling en regionale zorgprogrammering. Daar liggen ook de prestaties, contractering en eventuele verantwoording. Met deze Zorgstandaard Dementie geven we vooral een verbindende visie en een perspectief om het hele dementietraject te kunnen verbeteren. En het mooie is dat we hem echt in gezamenlijkheid hebben ontwikkeld.’

Zingeving essentieel thema

Tim van Iersel van de Landelijke Vereniging voor Geestelijk Verzorgers (VGVZ): ‘Dementie beïnvloedt hoe iemand in het leven staat, wat hij of zij belangrijk vindt en wat nog zin geeft in het leven. Wij zijn daarom blij met deze nieuwe Zorgstandaard, waarin zingeving een essentieel thema is en er aandacht is voor ethische dilemma’s. De VGVZ onderschrijft de Zorgstandaard van harte, omdat ze erop vertrouwt dat het de zorg voor mensen met dementie en hun naasten verbetert en hen daarmee helpt het leven zinvol te blijven vormgeven. Daarom brengt de VGVZ deze Zorgstandaard onder haar leden onder de aandacht en stimuleren we samenwerking met andere beroepsgroepen. Want alleen samen kunnen we goede en zinvolle zorg voor mensen met dementie en hun naasten realiseren.’

 

Kennisdossiers

De herziening van de Zorgstandaard Dementie vond plaats als onderdeel van het praktijkverbeterprogramma Dementiezorg voor Elkaar. Dat programma ondersteunt dementienetwerken ook bij de implementatie van de aanbevelingen en ontwikkelt daarvoor kennisdossiers. De Zorgstandaard Dementie is ontwikkeld volgens de Aqua-leidraad voor kwaliteitsstandaarden.

De belangrijkste veranderingen:

  • Duidelijke positionering van persoonsgericht (model van Kitwood) en integraal (het regenboogmodel van Valentijn);
  • Samenhangende benadering van het hele dementietraject, van zorg én ondersteuning voor mensen met dementie en hun naasten;
  • Aandacht voor mensen met een migratie-achtergrond en jonge mensen met dementie;
  • 25 concrete aanbevelingen en 12 (niet verplichtende) kwaliteitsindicatoren (structuur, proces en uitkomst);
  • Breed draagvlak: meer dan 20 beroeps- en belangenorganisaties, ook betrokken geweest bij de totstandkoming, onderschrijven de Zorgstandaard Dementie;
  • Veel compacter

 

De Zorgstandaard Dementie 2020 en de bijbehorende publieksversie van Alzheimer Nederland zijn in te zien en te downloaden op http://zorgstandaarddementie.nl.